woensdag 21 november 2012

De realiteit van 'ander geld'

Mechanismen van ons geldsysteem
Vanuit mijn passie om bij te dragen aan maatschappelijke transitie, heb ik me de afgelopen jaren vooral bezig gehouden met twee pijlers: leiderschap en samenleving. Sinds zo'n twee jaar begon nog een andere factor steeds nadrukkelijker mijn aandacht te vragen. Ik kon er eigenlijk niet meer omheen. Het is de factor geld. Ik ging me verdiepen in geld, in hoe het wordt gecreëerd en hoe het, als gevolg daarvan, circuleert in de samenleving. Dan gaat het om vragen als:
  • Is geld eigenlijk wel neutraal? 
  • Ligt het aan de motivaties en de aard van mensen dat ze geld zo'n belangrijke rol toekennen? 
  • Of is er meer aan de hand? 
  • Gaat er een bepaalde werking van geld uit als gevolg van de onderliggende mechanismen? 
Ik heb me in deze vragen verdiept. De materie is ingewikkeld. En het is eigenlijk helemaal niet leuk om 'de waarheid achter geld' te weten te komen. Eerlijk gezegd, toen ik het echt 'tot op de bodem' begon te snappen, ben ik echt geschrokken. En toch, zoals altijd wanneer je de realiteit onder ogen durft te zien, werd me toen ook heel veel duidelijk. Het werd me duidelijk welke keuzemogelijkheden we hebben als het gaat om onze (collectieve) toekomstrichting.

Kan geld ook anders werken?
Behalve me te verdiepen in geldsystemen, heb ik er inmiddels ook mijn werk van gemaakt. Van 'systemen voor ander geld' om precies te zijn. Voor velen is dat vast nog een vaag, onrealistisch klinkend, verschijnsel. Dat begrijp ik goed. Ik heb zelf ook wel een jaartje nodig gehad om aan het idee te wennen. Maar nu voelt het als het meest realistische en het meest wezenlijke waar ik me op dit moment mee bezig kan houden. Als mensen namelijk zelf de keuze krijgen hóe ze geld willen laten werken, hoe ze willen dat het hun korte én lange termijn belangen dient, dan blijkt dat er heel veel mogelijk is. Niet dat het simpel is. Niet dat je het 'zomaar even' verandert. Maar in de tijd waarin we leven is het naar mijn idee van het grootste belang dat we tenminste ervaring opdoen met aanvullende, nieuwe, manieren om geldsystemen vorm te geven. Die ervaring kan ons nog wel eens erg goed van pas gaan komen. Persoonlijk zie ik het als een voorwaarde om de andere twee pijlers ik en vele anderen actief zijn, leiderschap en samenleving, verder te kunnen brengen. In deze en volgende blogs wil ik vertellen waarom.

Het voert te ver om nu, in één artikel, alles te willen uitleggen. Dat doe ik liever in kleine, korte artikelen. Daarin zal ik ingaan op hoe geld werkt en hoe het anders kan. Én op hoe realistisch het is dat mensen en bedrijven daar ook echt voor zouden kiezen (al is het maar voor een deel van hun transacties). Ook zal ik het volgende deel in de serie True Colours (mijn derde boek dus) over geld laten gaan. Ik wil, middels interviews met deskundigen én met leiders uit het bedrijfsleven, de volgende vraag centraal stellen:

'Hoe werkt geld en hoe zou het kunnen werken?'

Ik merk inmiddels dat het onderwerp 'ander geld' sterk in ontwikkeling is én dat er heel veel keuzemogelijkheden in zijn. De grote vraag, die vast veel mensen zich zullen stellen, is hoe realistisch dit dan wel is. Daar ga ik de komende tijd ervaring in opdoen (we zijn bij Qoin, waar ik nu tevens voor werk, namelijk bezig met het in de markt brengen van een groot nieuw 'ander geld-project' in Noord-West Europa) en in deze blogs wil ik de ervaringen delen.

Als collectief leiderschap nemen
Eén van de grootste uitdagingen van deze tijd is om als collectief leiderschap te nemen over de werking van geld. Dat wil zeggen dat we niet langer accepteren dat geld 'is zoals het is', maar dat we willen wéten hoe geld werkt. Zodat we vervolgens zelf kunnen kiezen op welke manier we uitdrukking willen geven aan de transacties die we met elkaar doen.

In mijn visie zal 'ander geld' een factor van betekenis zijn in nabije ontwikkeling van de samenleving.